Kolagen w suplementacji sportowej - przewaga hydrolizatu

Co to jest hydroliza kolagenu?

Kolagen to białko, które składa się z aminokwasów i stanowi około 25% wszystkich białek w organizmie człowieka. Ma on zapewniać tkankom wytrzymałość, dzięki budowie helisy składającej się z trzech łańcuchów polipeptydowych. Jednak właśnie w związku z tym tworzy on dość duże cząsteczki o masie 285–300 KDa [1-3].

Hydroliza kolagenu to proces, w którym rozbija się białka kolagenu na przykład za pomocą enzymów proteolitycznych na mniejsze cząsteczki – peptydy – których masa wynosi zazwyczaj od 3 do 6 KDa. Hydroliza kolagenu wpływa na jego właściwości funkcjonalne oraz poprawia jego biodostępność [3].

Właściwości fizyczne hydrolizowanych peptydów kolagenowych

Hydrolizowane peptydy kolagenowe, dzięki swojej mniejszej masie cząsteczkowej charakteryzują się łatwym trawieniem i wchłanianiem, a także dystrybucją w organizmie. Pozwala to ominąć etap naturalnego trawienia białek kolagenowych, który trwa zazwyczaj około 3–5 dni oraz strat w wyniku tego procesu [4].

Co więcej, hydrolizowane peptydy kolagenu cechują się również dobrą rozpuszczalnością [5], co ma znaczenie dla wygody suplementacji. Większość produktów dostępnych na rynku ma bowiem postać proszku, który trzeba rozpuścić w wodzie lub innym napoju.

Kolagen jako składnik dla osób aktywnych

Stawy, ścięgna i mięśnie osób trenujących są codziennie poddawane nowym wyzwaniom i obciążeniom. Nic więc dziwnego, że wielu sportowców sięga po doustne suplementy diety zawierające to białko – w końcu znane jest ono z dużej wytrzymałości na rozciąganie i urazy mechaniczne [1].

Badania naukowe sugerują, że przyjmowanie niektórych hydrolizowanych peptydów kolagenu może skutkować kumulowaniem się tego białka w chrząstce stawowej [6-7]. W przeglądzie narracyjnym 26 badań zaobserwowano poprawę stabilności stawów oraz zmniejszenie bólu i przyspieszenie regeneracji po kontuzji, wśród uczestników suplementujących specyficzne peptydy kolagenowe[8]. Efekty te wymagają jednak dalszej weryfikacji.

Wyniki przeglądu systematycznego i metaanalizy badań z 2024 roku sugerują, że długoterminowa suplementacja peptydów kolagenowych w połączeniu z regularnym treningiem może mieć wpływ na:

• morfologię ścięgien,
• masę mięśniową,
• maksymalną siłę oraz jej regenerację po urazie mięśniowym [9].

Efekty te zaobserwowano w badaniach naukowych.

Jednak konkretne właściwości kolagenu mogą być związane z jego typem.

Obecnie wyróżnia się aż 29 typów kolagenu w organizmie człowieka, ale uznaje się, że najbardziej istotne z punktu widzenia osób aktywnych są tak zwane kolageny fibrylarne, a w szczególności kolagen typu I, II i III [2]. To właśnie na tych typach kolagenu skupia się większość badań.

Kolagen typu I

Kolagen typu I jest najpowszechniejszym typem tego białka w ludzkim ciele. Znajdziesz go w skórze (gdzie stanowi 90% jej suchej masy), ścięgnach (60–80% ich suchej masy), ale też w kościach, mięśniach i chrząstkach [10].

Wyniki systematycznego przeglądu badań z 2025 roku sugerują, że przyjmowanie hydrolizowanego kolagenu typu I pozytywnie wpływało na mobilność i funkcje stawu skokowego. Zaobserwowano również pozytywne wyniki w funkcjonowaniu mięśni, ale wówczas, gdy suplementacja była połączona z ćwiczeniami fizycznymi [11].

Kolagen typu II

Kolagen typu II znajduje się głównie w chrząstce stawowej i jest dość wyjątkowy, dlatego, że wiele naukowych opracowań skupia się na jego natywnej formie. Badania sugerują, że może on wywoływać odpowiedź immunologiczną, która może redukować reakcje autoimmunologiczne w chrząstce przeciwko kolagenowi endogennemu (czyli temu naturalnie wytworzonemu w organizmie) [7].

Właśnie dlatego kolagen typu II jest badany pod kątem wpływu na pacjentów z autoimmunologicznymi chorobami stawów, takimi jak choroba zwyrodnieniowa stawów lub reumatoidalne zapalenie stawów. Na razie brak jest jednak oficjalnych zaleceń stosowania kolagenu typu II w terapii tych chorób [7,12].

Kolagen typu III

Ten typ kolagenu tworzy włókna mięśni gładkich, a także szkielet wielu narządów wewnętrznych, takich jak płuca, śledziona czy wątroba. Występuje również w układzie sercowo-naczyniowym [13]. Jest to drugi co do liczebności typ kolagenu w ludzkim ciele oraz wykazuje większą elastyczność i sprężystość niż typ I. Ma również kluczowe znaczenie w pierwszych etapach procesu gojenia się i przebudowy tkanek (w kolejnych etapach wzrasta ekspresja kolagenu typu I) [14-15].

W badaniu na myszach z 2020 roku sprawdzono wpływ kolagenu typu III na struktury, w których przewagę mają inne typy kolagenu: chrząstkę stawu kolanowego (gdzie występuje głównie kolagen typu II) oraz łąkotkę (w której najwięcej jest kolagenu typu I). Wyniki badania sugerują, że kolagen typu III miał wpływ na integralność strukturalną oraz funkcje biomechaniczne obydwu struktur [14].

Kolagen typu III jest również badany pod kątem regeneracji mięśni, a dokładnie wpływu na mioblasty. Mioblasty to komórki mięśniowe, które są aktywowane po urazach i inicjują procesy naprawcze. Wyniki badania z 2024 roku sugerują, że kolagen typu III może stymulować mioblasty i wspomagań ich migrację do uszkodzonych obszarów tkanki mięśniowej [16].

Hydrolysed Collagen, type I&III, Bloody Orange marki Skill Nutrition

Jeśli chcesz wesprzeć swój organizm kluczowymi typami kolagenu w formie hydrolizowanych peptydów, sięgnij po Hydrolysed Collagen, type I&III marki Skill Nutrition. Ten suplement diety zawiera aż 15000 mg wysokooczyszczonych hydrolizowanych peptydów kolagenowych z 18 kluczowymi aminokwasami, w tym:

• 2980 mg glicyny,
• 1700 mg proliny,
• 1610 mg hydroksyproliny.

Opakowanie zawiera łatwo rozpuszczalny proszek o smaku czerwonej pomarańczy – bez dodatku cukru, a także miarkę do wygodnego dozowania. Możesz dodać go zarówno do wody i innych napojów (będzie świetnie smakował z sokami i smoothies), ale też do posiłków.

Źródła:

1. Morąg, Monika, i Agnieszka Burza. „Budowa, właściwości i funkcje kolagenu oraz elastyny w skórze”. Journal of Health Study and Medicine, t. 2, 2017, s. 77–100.
2. Banaś, Marta, i Krystyna Pietrucha. „TYPY I STRUKTURA BIAŁKA KOLAGENOWEGO ”. ZESZYTY NAUKOWE POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ, Nr 1058, CHEMIA SPOŻYWCZA I BIOTECHNOLOGIA, z. 73, 2009.
3. León-López, Arely, i in. „Hydrolyzed Collagen—Sources and Applications”. Molecules, t. 24, nr 22, listopad 2019, s. 4031. PubMed Central, https://doi.org/10.3390/molecules24224031.
4. King CST, Lambert DM, Dieter S, Sims BR (2024) Hydrolyzed Versus Native Collagen in Management of Acute Surgical Wounds: A Literature Review. J Surg 9: 11025 DOI: 10.29011/2575-9760.11025.
5. Hydrolyzed Collagen - an overview | ScienceDirect Topics. https://www.sciencedirect.com/topics/biochemistry-genetics-and-molecular-biology/hydrolyzed-collagen. Dostęp 17 czerwiec 2025.
6. Bello, Alfonso E., i Steffen Oesser. „Collagen Hydrolysate for the Treatment of Osteoarthritis and Other Joint Disorders:A Review of the Literature”. Current Medical Research and Opinion, t. 22, nr 11, listopad 2006, s. 2221–32. DOI.org (Crossref), https://doi.org/10.1185/030079906X148373.
7. Martínez-Puig, Daniel, i in. „Collagen Supplementation for Joint Health: The Link between Composition and Scientific Knowledge”. Nutrients, t. 15, nr 6, marzec 2023, s. 1332. PubMed Central, https://doi.org/10.3390/nu15061332.
8. Gołda, Joanna, i in. „The Impact of Oral Collagen Supplementation on Joint Function, Muscle Recovery, and Musculoskeletal Health in Athletes: A Narrative Review”. Journal of Education, Health and Sport, t. 67, kwiecień 2024, s. 55035. apcz.umk.pl, https://doi.org/10.12775/JEHS.2024.67.55035. 
9. Bischof, Kevin, i in. „Impact of Collagen Peptide Supplementation in Combination with Long-Term Physical Training on Strength, Musculotendinous Remodeling, Functional Recovery, and Body Composition in Healthy Adults: A Systematic Review with Meta-Analysis”. Sports Medicine, t. 54, nr 11, listopad 2024, s. 2865–88. Springer Link, https://doi.org/10.1007/s40279-024-02079-0. 
10. Amirrah, Ibrahim N., i in. „A Comprehensive Review on Collagen Type I Development of Biomaterials for Tissue Engineering: From Biosynthesis to Bioscaffold”. Biomedicines, t. 10, nr 9, wrzesień 2022, s. 2307. PubMed Central, https://doi.org/10.3390/biomedicines10092307. 
11. Brueckheimer, Paula Janzen, i in. „The Effects of Type I Collagen Hydrolysate Supplementation on Bones, Muscles, and Joints: A Systematic Review”. Orthopedic Reviews, t. 17, s. 129086. PubMed Central, https://doi.org/10.52965/001c.129086. Dostęp 17 czerwiec 2025.
12. Mobasheri, Ali, i in. „A White Paper on Collagen Hydrolyzates and Ultrahydrolyzates: Potential Supplements to Support Joint Health in Osteoarthritis?” Current Rheumatology Reports, t. 23, nr 11, październik 2021, s. 78. Springer Link, https://doi.org/10.1007/s11926-021-01042-6.
13. Holwerda, Andrew M., i Luc J. C. van Loon. „The impact of collagen protein ingestion on musculoskeletal connective tissue remodeling: a narrative review”. Nutrition Reviews, t. 80, nr 6, maj 2022, s. 1497–514. PubMed Central, https://doi.org/10.1093/nutrit/nuab083.
14. Wang, Chao, i in. „Type III collagen is a key regulator of the collagen fibrillar structure and biomechanics of articular cartilage and meniscus”. Matrix Biology, t. 85–86, styczeń 2020, s. 47–67. ScienceDirect, https://doi.org/10.1016/j.matbio.2019.10.001.
15. Singh, Drishtant, i in. „Regulation of Collagen I and Collagen III in Tissue Injury and Regeneration”. Cardiology and cardiovascular medicine, t. 7, nr 1, 2023, s. 5–16. PubMed Central, https://doi.org/10.26502/fccm.92920302.
16. Wang, Duanyang, i in. „The influence of Type I and III collagen on the proliferation, migration and differentiation of myoblasts”. Tissue and Cell, t. 90, październik 2024, s. 102506. ScienceDirect, https://doi.org/10.1016/j.tice.2024.102506.